مسجد میزرا؛ پایگاه مبارزات انقلابی مردم شهرستان آستارا در دوران انقلاب

مسجد میرزا پایگاه مبارزات مردم آستارا در دوران انقلاب علیه ظلم و ستم شاهنشاهی بوده و امروز نیز با وجود کانون فرهنگی و هنری شهدای انقلاب یکی از مراکز مهم دفاع در برابر هجمه‌های دشمنان است.

مساجد به عنوان پایگاه مذهبی و دینی مردم همواره در طول تاریخ اسلام محلی برای شکل گیری تجمعات مردمی علیه ظلم و ستم بوده است. در شکل گیری انقلاب اسلامی نیز مساجد نقش برجسته داشته که با نگاهی به قیام‌های مردمی آن دوران می‌توان به این امر پی برد که در اکثر شهرهای ایران مساجد محل شروع تظاهرات و اعتراضات بر علیه ظلم و ستم‌های رژیم محنوس پهلوی بوده است.

نخستین حرکات پنهانی مردم آستارا علیه ظلم و ستم شاهنشاهی از سال ۱۳۵۶ شروع شد این حرکات در قالب محافل قرآنی و مذهبی در مساجد عباسیه، امام جعفرصادق(علیه الاسلام) و مسجد میرزا صورت می‌گرفت. در آن دوران در قالب این هیئت‌ها، قاریان قرآن به همراه مربیانشان دور هم جمع شده و مطالبی را راجع به انقلاب و حضرت امام خمینی(ره) ایراد می‌کردند. اشخاصی که در این محافل شرکت می‌کردند تحت نظر نیروهای ساواکی بودند و با فشار آنان این کلاس‌ها بعد از مدتی منحل شد.

با همگانی شدن اعتراضات ملت مبارز و قهرمان ایران در سراسر کشور، راهپیمایی‌های مردم آستارا علیه ظلم و ستم شاهنشاهی در اواخر مهرماه سال ۱۳۵۷ از جلوی مسجد آبروان شروع شد که در این روز بیش از ۳۰۰ نفر از مردم انقلابی بندر آستارا که بیشتر آنان جوان بودند حرکت خود را با شعارهای مرگ بر شاه مرگ بر شاه به طرف محله تله سیفی انجام داده و با فشار نیروهای ساواک انقلابیون در جلوی کارخانه آرد سعید رفیعان متفرق شدند.

در راهپیمایی دیگری در همین ماه شماری از مردم انقلابی آستارا حرکت خود را باز هم از جلوی مسجد آبروان شروع کرده و به سوی خیابان حکیم نظامی ادامه داده و آرام آرام بر تعداد نفرات در این تجمع افزوده شد که جلوی داروخانه فعلی دکتر صادقی حریری، شهربانی جلوی اعتراضات مردم را گرفته و مانع از ادامه راهپیمایی شد که مردم نیز با دخالت آنان صحنه را ترک کرده و متفرق شدند.

در شب این راهپیمایی سه نفر از انقلابیون شبانه توسط نیروهای شهربانی دستگیر و فردای آن شب برای آزادی زندانیان تجمع دیگری شکل گرفت که جلوی پاساژ سعید فعلی ماموران ژاندارمری با یکی از انقلابیون به نام اکبر رافضی درگیر شده و وی را کتک زدند که وی از زیر شکنجه‌های آنان رهایی یافته و اقدام به فرار کرد که همان روز وی را جلوی مسجد جامع دستگیر کرده و به زندان انداختند. در آن روز همچنین دو نفر از انقلابیون آستارایی نیز به جرم اعتراض به رژیم ستمشاهی توسط ساواک دستگیر و به زندان رشت انتقال داده شدند.

بعد از این راهپیمایی محل شروع تجمعات تغییر پیدا کرده و به محل مسجد میرزای این شهرستان که امروز نیز با وجود کانون فرهنگی و هنری شهدای انقلاب و پایگاه بسیج شهید محمدزاده یکی از مراکز مهم دفاع در برابر توطئه‌های فرهنگی دشمنان و دفاع و پاسداری از ارزش‌های اسلام و انقلاب است، انتقال یافت. تظاهرات بزرگ و کوچکی در این شهر نیز هر روز از جلوی میرزا شروع می‌شد و به سمت یکی از نقاط شهر ادامه می‌یافت.

تجمع عظیم بعدی مردم آستارا، آبان ماه در مسجد جامع قدیم این شهر صورت گرفت که در آن گروه‌های سیاسی و مذهبی با هم برای سرنگونی رژیم شاه متحد شدند، بعد از این تجمع عظیم، مردم انقلابی آستارا در آذرماه به رهبری شیخ صدرالدین لنکرانی راهپیمایی خود را از مسجد جامع این شهر شروع کرده و بعد از اتمام راهپیمایی، شیخ مبارز ادامه راه انقلاب را با افشاگری‌های خود و حرکت در مسیر حضرت امام خمینی(ره) برای مردم ترسیم کردند.

نخستین عکس امام خمینی(ره) نیزآذرماه سال ۵۷ توسط اکبر رافضی از تبریز به آستارا آورده شد و بعد از کپی توسط میرجعفر موسوی انقلابیون عکس های امام(ره) را روی پلاکاردها نصب کردند. شکستن شیشه‎های حزب رستاخیز که روبروی پارک معلم قرار داشت نیز از اقدام‌های انقلابیون بود که علیه رژیم ستمشاهی در دوران انقلاب انجام گرفت.
در روزهای آخر دی ماه نیز حدود ۶۰ نفر از انقلابیون به طرف مقر ساواک در خیابان فارابی این شهرحرکت کرده و در یک اقدامی شجاعانه ساختمان را به آتش کشیده و در و پنجره‌ها را شکستند و نیروها نیز اقدام به فرار کرده و مقر به دست انقلابیون افتاد.
مردم آستارا روز ۱۸ بهمن سال ۵۷ نیز در یک اقدام انقلابی راهپیمایی خود را از مسجد جامع شروع کرده و با حضور در چهار راه بیمارستان این شهر در حالی که نیروهای شهربانی اسلحه ها را به طرف مردم گرفته و آماده شلیک بودند مجسمه شاه را پایین کشاندند.

رفته رفته به تعداد راهپیمایی کنندگان افزوده شد و در آخرین روزهای اعتراضات مردمی بیش از ۱۰ درصد مردم شهر آستارا اعم از زن و مرد و نوجوان و جوان در تظاهرات شرکت کرده و از ستم های محمدرضا شاه پهلوی اعلام انزجارکردند و با شعارهای مرگ بر شاه مرگ بر شاه خواستار رهایی از چنگال ظلم و استبداد شاهنشاهی بودند.

همزمان با این اعتراضات مردمی دو تن از انقلابیون نیز به نام های استاد مرحوم رسول آهنی و اکبر رافضی به همراهی دیگر انقلابیون تاج ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی را در جلوی سینما سوخته و مجسمه های شیر را در پارک ملی سرنگون کرده و اقدام به پایین آوردن عکس شاه در بیمارستان، ادارات و مدارس کرده و به جای آن عکس‌های حضرت امام خمینی(ره)، دکتر بهشتی و شریعتی را نصب کردند.

در عصر روز ۲۱ بهمن همان سال تعدادی ازانقلابیون برای گرفتن ساختمان شهربانی به محل این ساختمان در باغ ملی حرکت کرده که با صحبت‌هایی که شیخ صدرالدین لنکرانی با نیروهای آن مکان نظامی انجام دادند همه تسلیم شده و انقلابیون اسلحه و ادوات نظامی را گرفته و در هنگ ژاندارمری روبروی باغ ملی آماده دفاع از آرمان‌های انقلاب و تامین امنیت شهر شدند. از آن روز به بعد نیروهای انقلابی شب تا صبح و صبح تا شب کشیک می‌دادند تا شهر در امنیت کامل باشد.
یک روز قبل از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در بهمن سال ۱۳۵۷ که بازرگان از سوی امام خمینی(ره) به عنوان نخست وزیر شد مردم کار رژیم شاهنشاهی را تمام شده دیده و در ۲۲ بهمن انقلاب اسلامی را جشن گرفته و برای همیشه به ظلم و ستم شاهنشاهی و نفوذ بیگانگان به ویژه آمریکا و اسرائیل در کشور پایان دادند./ شبستان